Hiện nay, hạ tầng giao thông nói chung và hệ thống đường cao tốc nói riêng đã phát triển rộng khắp trên cả nước, góp phần rút ngắn thời gian di chuyển và tăng khả năng kết nối giữa các vùng. Việc lái xe trên các tuyến đường cao tốc đã không còn lạ lẫm đối với nhiều người, ngay cả những lái mới.
Trao đổi với VietNamNet, anh Hoàng Văn Tân – giảng viên đào tạo lái xe tại Hà Nội cho biết, so với đi đường phố hay đường trường (đường ngoài đô thị, huyện lộ, tỉnh lộ,…) thì việc lái xe trên đường cao tốc là “nhàn chân” nhất do ít phải thao tác, nhưng với đặc điểm là đường chạy với tốc độ rất cao nên mọi sai lầm, bất cẩn có thể không có cơ hội sửa sai.
Anh Tân cũng cho rằng, một số đường cao tốc tại Việt Nam chưa hoàn chỉnh (đường có ít làn, cao tốc nhưng vẫn cho xe máy chạy cùng, thiếu điểm nghỉ chân cho xe dừng đỗ,…) cộng với ý thức của cánh tài xế chưa cao nên vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến tai nạn.

Theo vị chuyên gia này, khi lái xe trên đường cao tốc, cần nắm được các quy tắc, đồng thời tránh những điều sau để đảm bảo an toàn cho bản thân và những phương tiện xung quanh:
1. Không chạy quá tốc độ tối đa và dưới tốc độ tối thiểu
- Hầu hết cao tốc Việt Nam có tốc độ từ 90-120 km/h.
- Tốc độ tối đa được xác định theo kỹ thuật đường và lưu lượng xe.
- Chạy quá tốc độ tối đa dễ gây nguy hiểm và bị xử phạt.
- Ngoài ra, cần đảm bảo không chạy dưới tốc độ tối thiểu.
- Đi quá chậm trên cao tốc đôi khi nguy hiểm hơn chạy nhanh.

2. Không bám làn trái khi đi chậm
- Cao tốc thường có 2-3 làn cho xe chạy.
- Theo luật, xe chạy ở làn trái có tốc độ cao hơn làn phải.
- Xe di chuyển tốc độ trung bình nên đi làn giữa.
- Nếu nhiều xe vượt từ bên phải, nên giảm tốc và đổi làn.
3. Không đi quá gần xe trước
- Giữ khoảng cách an toàn là yếu tố sống còn trên cao tốc.
- Tốc độ cao khiến tài xế khó xử lý khi gặp tình huống bất ngờ.
- Khoảng cách an toàn có thể dựa vào biển báo hoặc quy định hiện hành.
- Lái xe có thể áp dụng quy tắc “3 giây” để giữ khoảng cách.
- Ví dụ: Xe chạy 90 km/h di chuyển 75m trong 3 giây, đủ để xử lý tình huống.
4. Không nhập làn, chuyển làn quá gấp
- Khi nhập làn trên cao tốc, cần giữ hoặc tăng nhẹ tốc độ.
- Chuyển làn tuần tự, ổn định trước khi tiếp tục đổi làn khác.
- Tài xế phải quan sát gương chiếu hậu trước khi chuyển làn.
- Bật đèn tín hiệu để báo hiệu cho các xe khác.
- Không chuyển làn đột ngột hoặc liên tục vì rất nguy hiểm.
5. Không ham vượt xe
- Vượt xe thiếu an toàn là nguyên nhân hàng đầu gây tai nạn.
- Nhiều tài xế vượt xe lớn từ phải rồi đánh lái nhanh sang trái.
- Điều này dễ gây tạt đầu và làm xe xoay ngang nguy hiểm.
- Không nên “ham” vượt xe khi không đảm bảo tốc độ và khoảng cách.
- Khi vượt, cần báo hiệu bằng còi, đèn và chỉ vượt khi đủ an toàn.
- Tránh “vượt non” vì có thể gây nguy hiểm cho xe khác.
6. Không đi vào làn khẩn cấp
- Nhiều tài xế đi vào làn khẩn cấp khi cao tốc ùn tắc.
- Làn này có thể có phương tiện hoặc chướng ngại vật bất ngờ.
- Chạy vào làn khẩn cấp có thể bị CSGT xử phạt nặng.
- Để đảm bảo an toàn, không đi vào làn đường này.
7. Hạn chế tối đa dừng đỗ xe trên cao tốc
- Ô tô không được phép dừng đỗ trên cao tốc theo quy định.
- Nếu xe hỏng hoặc va chạm, cần đưa vào làn dừng khẩn cấp.
- Đặt vật cảnh báo phản quang cách xe ít nhất 100m.
- Dừng xe sai quy định có thể bị phạt 12-14 triệu đồng.
- Lỗi này cũng có thể bị trừ 6 điểm trên GPLX.